بازار طلا و سکه در هفتههای اخیر بیش از همیشه مورد توجه سرمایهگذاران قرار گرفته است. افزایش نرخ ارز در داخل، پیشبینیهای جدید درباره آینده قیمت جهانی طلا و نزدیک شدن به سال میلادی ۲۰۲۶ باعث شده بسیاری از مردم در انتخاب میان «طلا آبشده» و «سکه» دچار تردید شوند. از سوی دیگر تجربه سالهای گذشته نشان میدهد که در آستانه سال نو میلادی، بازار جهانی طلا معمولاً شاهد رشد تقاضا و افزایش قیمت است.
در چنین فضایی، انتخاب ابزار مناسب برای سرمایهگذاری از اهمیت بالا برخوردار است. برخی خرید طلا آبشده را به دلیل فاصله کم با قیمت جهانی ترجیح میدهند و برخی دیگر سکه را به دلیل شناسنامهدار بودن و امنیت بیشتر انتخاب میکنند. خبرنگار گسترش نیوز در این گزارش با هدف بررسی مزایا و ریسکهای هر دو گزینه و تحلیل چشمانداز بازار، به پرسش اصلی این روزها پاسخ میدهد: طلا آبشده بهتر است یا سکه؟
طلای آبشده یکی از محبوبترین گزینهها برای سرمایهگذاری است، زیرا برخلاف مصنوعات طلا اجرت ساخت ندارد و خریدار تنها قیمت واقعی طلا را میپردازد. همین موضوع باعث میشود حاشیه سود طلای آبشده در بلندمدت بیشتر باشد. نقدشوندگی بالای آن نیز از دیگر مزایا است؛ زیرا تقریباً تمام واحدهای معتبر طلاسازی و طلافروشی آن را خریداری میکنند. نزدیکی قیمت طلای آبشده به قیمت جهانی نیز موجب میشود این گزینه حباب نداشته باشد یا بسیار کم باشد، در نتیجه سرمایهگذاری در آن برای افرادی که به دنبال کاهش هزینه جانبی هستند، جذاب است.
در کنار مزایا، خرید طلای آبشده ریسکهایی نیز دارد. مهمترین ریسک آن احتمال تقلب در عیار یا وزن است. طلای آبشده شناسنامه رسمی یا پشتوانه دولتی ندارد و همین موضوع باعث میشود خرید از مراکز غیرمعتبر خطر کاهش عیار یا ناخالصی بالا را در پی داشته باشد. از آنجا که طلای آبشده به شکل خام معامله میشود، تشخیص آن برای افراد غیرحرفهای دشوار است. به همین دلیل کارشناسان همواره توصیه میکنند خرید فقط از واحدهای دارای پروانه کسب و کد اتحادیه انجام شود و در صورت امکان «ریگیری» برای اطمینان از صحت عیار صورت گیرد.
سکه یکی از سنتیترین و مطمئنترین ابزارهای سرمایهگذاری طلا در ایران است. مهمترین مزیت آن استاندارد بودن و پشتوانه بانک مرکزی است. وزن، عیار و مشخصات فنی سکه بهصورت رسمی تضمین شده و همین موضوع ریسک تقلب را تقریباً به صفر میرساند. علاوه بر این، سکه نقدشوندگی بالایی دارد و در تمام بازارهای کشور قابل معامله است. بسیاری از سرمایهگذاران حرفهای، سکه را بهعنوان یک ابزار مناسب برای سرمایهگذاری میانمدت و بلندمدت معرفی میکنند، زیرا نوسانات آن در بازههای زمانی طولانی معمولاً قابل پیشبینیتر از سایر ابزارهاست.
با وجود اطمینان بالایی که سکه دارد، بزرگترین ریسک آن وجود حباب است. حباب سکه زمانی شکل میگیرد که قیمت معاملهشده در بازار بسیار بیشتر از ارزش ذاتی آن (بر اساس نرخ جهانی طلا) باشد. در دورههای جهش نرخ ارز، حباب سکه میتواند به چند میلیون تومان برسد. در این شرایط، اگر خریدار در اوج قیمت وارد شود، با کوچکترین اصلاح در بازار احتمال ضرر وجود دارد. همچنین سکه نسبت به طلای آبشده تأثیرپذیری بیشتری از نرخ ارز دارد و این موضوع نوسانات آن را شدیدتر میکند.
انتخاب بین طلا آبشده و سکه بستگی مستقیم به روحیه ریسکپذیری و شرایط خریدار دارد. اگر فرد به دنبال سرمایهگذاری کمهزینه و نزدیک به قیمت جهانی است، طلا آبشده گزینه مناسبتری محسوب میشود؛ البته به شرط آنکه از مرکز معتبر خریداری شود. اما اگر امنیت سرمایه، شناسنامهدار بودن و ریسک کمتر اولویت باشد، سکه انتخاب بهتری است. در بازارهای پرنوسان، بسیاری از مشاوران مالی پیشنهاد میکنند سرمایهگذاری به صورت ترکیبی و با تنوع بین سکه و طلا آبشده انجام شود تا ریسک کلی کاهش یابد.
با نزدیک شدن به سال میلادی جدید، تحلیلها نشان میدهد که بازار جهانی طلا احتمالاً وارد روند افزایشی میشود. خرید گسترده طلا توسط برخی کشورها، کاهش استخراج جهانی و افزایش هزینههای تولید از جمله عواملی هستند که قیمتها را بالا نگه داشتهاند. برخی گزارشهای بینالمللی حتی احتمال رسیدن قیمت جهانی طلا به سطوح بالاتر تا سال ۲۰۲۶ را مطرح کردهاند. در چنین شرایطی، بازار ایران نیز تحت تأثیر قیمتهای جهانی و البته بیش از آن تحت تأثیر نرخ ارز قرار خواهد گرفت. اگر نرخ ارز کنترل نشود، سکه به دلیل حبابپذیری بیشتر نوسان خواهد داشت؛ اما طلای آبشده نسبت به ارزش ذاتی طلا رفتار منطقیتری را نشان میدهد.
